Bu yazıda karavanlarda akü şarjı için alternatif bir projeden bahsedeceğim. Güneş panelleri ve akü kapasiteleri yeterli olsa bile , bazı durumlarda dışarıdan takviye alarak aküleri şarj etmek gerekebiliyor.
Akü şarjı için alternatifler
Karavanda akü şarjı için alışıla gelmiş iki yöntem var. Birincisi aküleri direk akü şarj cihazı ile şarj etmek . Akülerinizi harici bir akü şarj cihazı ile şarj etmek istediğinizde, güneş paneliniz devre dışı bırakıp akü kutuplarına elektrik bağlantısını yapmanız gerekiyor. Ortalıkta dolaşan tesisat dağınıklığı da cabası. Ayrıca kapasitesine göre, harici akü şarj cihazları da çok ucuz cihazlar değil.
Diğer yöntem ise pahalı bir akıllı invertör. Akıllı invertörler gerçekten de en kullanışlı çözüm yöntemi. Normalde akü üzerinden size karavanın ihtiyacı olan 220 V elektriği sağlarken , dışarıdan elektrik alma şansınız olduğunda ise, ters şekilde çalışıyor. Dışarıdan aldığınız 220 V elektrik ile hem iç ihtiyacınızı karşılıyor , hem de akülerinizi şarj ediyor.
İhtiyacınız olan akü şarj cihazı aslında elinizin altında.
Pahalı bir akıllı invertöre ayıracak bütçeniz yoksa, elinizin altındaki mevcut imkanı değerlendirebilirsiniz. Tabi biraz tamirat , tadilat konularında tecrübeli ve elektrik tesisatı hakkında bilginiz olması lazım. Aşağıda bahsettiğim projeyi kendiniz yapmaya üşeniyor , ya da “ben bu işlerden anlamam , bir elektrikçiye götüreyim ve o yapsın.” diye düşünüyorsanız hemen akıllı invertör fiyatlarına bakabilirsiniz. Zira elektrikçinin , tadilatı yapmak için talep edeceği ücrete, alacağınız sarf malzemelerin maliyetine eklediğinizde; keşke akıllı invertör alsaydım daha ucuza gelirdi, diyebilirsiniz. Yine çok işi bilen ustaların o iş öyle olmaz abi , çalışmaz , yakarsın şarj cihazını gibi yorumları ile de muhatap kalabilirsiniz.
Ayrıca önemle belirtmek isterim ki, bu anlattığım projeyi yapmak isterseniz tamamen sorumluluğu da üzerinize almış olacaksınız. İnvertörünüz, güneş paneliniz ve şarj kontrol cihazınız henüz garanti kapsamındaysa, hiç bu sistemi kurmayın ya da garanti süresinin bitmesini bekleyin derim. Bu sistemle hiç alakası olmasa bile , karavanınızın elektrik tesisatında ya da gaz tesisatında olası bir arıza ya da aksaklık durumunda , karavanı size satan firma kabahati kesinlikle sonradan yapılan tesisatlarda bulmaya çalışacak ve size garanti kapsamında ücretsiz değişim yapmamak için direnecektir.
Akü şarjı için solar şarj kontrol cihazını kullanmak.
Akülerin güneş panelli bağlantılarını incelediğimizde , güneş panellerinin direk akülere bağlanmadığını , şarj kontrol cihazı üzerinden bağlantı yapıldığını görmekteyiz. Aslında şarj kontrol cihazı da gelişmiş bir akü şarj cihazı. Güneş panelinden almış olduğu 19 Volt gerilimi , akülerin şarj edilmesine uygun olan 14.4 Volta düşürüyor. Güneş ışığını aldığı müddetçe akülerinizi şarj ediyor. Aküler şarj olurken aynı zamanda iç ihtiyaçta kullanmanıza da olanak sağlıyor. Tabi bu bahsettiğim değerler 12 V akü bağlı sistemler için. 24 V akülü sistemlerde güneş paneli gerilim değerleri değişiyor. Akülerin şarj olma gerilimleri de 28,8 Volta yükseliyor.
Akü şarjı için gerilim kaynağı seçimi
Mevcut Bağlantıyı incelediğimizde solar panelden gelen 19V gerilimin , şarj kontrol devresine girdiğini görmekteyiz. Burada solar şarj kontrol devresine sadece güneş paneli bağlanır diye bir kural yok. Cihazın çalışma gerilimine uygun olan herhangi bir DC gerilim kaynağını bu girişe bağlayabiliriz. Bu gerilim kaynağı elbette aküleri şarj etmek için ihtiyaç duyulan minimum 14.4 Volt elektrik vermeli.
Bu sistemde güneş panelimiz tek parça ve toplamda 200 W gücünde. Biz gerilim kaynağını seçerken en az güneş paneli gücünde ya da daha büyük kapasiteli bir gerilim kaynağını seçmeliyiz. Aküleri şarj etmek için gerekli minimum 15V çıkış veren 300W gücünde bir gerilim kaynağı seçebiliriz. 15 V DC çıkış veren gerilim kaynakları piyasada bulmak zor olabilir. Bazı diz üstü bilgisayarların Adaptörleri de 19 V gerilim veriyor. uygun güçte örneğin 250W gücünde bir laptop adaptörü de bu proje için işinizi görebilir. Biz 220/12V 300 W gücünde bir güç kaynağı seçip güç kaynağı çıkışından aldığımız gerilimi DC-DC convertör yardımıyla 19 volta yükselteceğiz.
Önce 220 V şebeke gerilimini led trafosu ile 12 V ‘a düşürüyoruz. İkinci aşamada DC-DC gerilim dönüştürücü ile 12V gerilimi, güneş panelinin sağladığı değer olan 19V’ a yükseltiyoruz. Artık elimizde güneş panelinden ve şebekeden sağladığımız iki farklı 19 V değerinde gerilim kaynağımız var.
Solar şarj kontrol cihazı girişine röleler yardımıyla iki gerilim kaynağını bağlayıp şebeke seçimi imkanı sağlıyoruz. Burada R1 rölesi (-) kutupları , R2 rölesi (+) kutuplar arasında seçim yapma imkanı sağlıyor. Normal şartlarda harici gerilim kaynağımız 220 V şebekeye bağlı değil. Bu durumda R1 ve R2 rölelerinin normalde kapalı kontakları üzerinden güneş paneli solar şarj cihazını beslemekte. Yani akülerimiz güneş paneli üzerinden şarj olmakta.
Güneşin yetersiz kaldığı durumlarda ise 220 V şebeke üzerinden şarjımızı yapabiliriz. Harici gerilim kaynağını şebekeye bağladığımızda , rölelerin bobin uçları enerjilenip kontaklar çekmekte. Normalde kapalı olan kontaklar açık devre haline gelip güneş paneli beslemesini devre dışı bırakmakta. Röleler, gerilim altında çalışmaya başladığında, açık olan kontaklar kapalı konumuna geçip, harici güç kaynağı üzerinden şarj kontrol devresini beslemekte.
Projenin yapım aşamaları videosunu da aşağıdaki linkten izleyebilirsiniz.
Daha fazla video için Youtube kanalımı ziyaret edebilirsiniz.
Tüm yazılar için https://spartycaravan.com/yazilar/
